Το μοντέλο στο οποίο βασίζονται οι θεραπευτικές συνεδρίες μου είναι το λεγόμενο γνωσιακό συμπεριφοριστικό μοντέλο ή αλλιώς cognitive behavioural therapy. Η γνωστική θεραπεία αναπτύχθηκε από τον Aaron T.Beck στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια στις αρχές του 1960 ως μια δομημένη, βραχεία προσανατολισμένη στο παρόν ψυχοθεραπεία με στόχο την επίλυση των τρεχόντων προβλημάτων και τη τροποποίηση του δυσλειτουργικού τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς(Beck,1964). Εν συντομία, το γνωστικό μοντέλο προτείνει ότι οι διαστρεβλωμένες ή δυσλειτουργικές σκέψεις(οι οποίες και επηρεάζουν τη διάθεση και τη συμπεριφορά του/της θεραπευόμενου/ης) είναι κοινές σε όλα τα ψυχολογικά προβλήματα. Η ρεαλιστική αξιολόγηση και η τροποποίηση αυτών έχουν ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της διάθεσης και της συμπεριφοράς. Τέλος, η σταθερή βελτίωση προκύπτει από την τροποποίηση των υποκείμενων δυσλειτουργικών πεποιθήσεων της ασθενούς.Κάποια βασικά στοιχεία του συγκεκριμένου μοντέλου είναι τα ακόλουθα:
- Η γνωστική θεραπεία βασίζεται στο διαρκώς εξελισσόμενο τρόπο κατανόησης της ασθενούς και των προβλημάτων της με γνωστικούς όρους.
- Η γνωστική θεραπεία απαιτεί μια σταθερή θεραπευτική συμμαχία
- Η γνωστική θεραπεία δίνει έμφαση στη συνεργασία και την ενεργό συμμετοχή συμμετοχή του θεραπευόμενου.
- Η γνωστική θεραπεία είναι προσανατολισμένη σε στόχους και επικεντρωμένη σε προβλήματα.
- Η γνωστική θεραπεία δίνει έμφαση στο παρόν.Σε αυτό το σημείο αξίζει να επισημανθεί ότι η προσοχή του θεραπευτή θα πάει στο παρελθόν σε τρεις περιπτώσεις: α)όταν ο ασθενής εκφράζει έντονα τη διάθεση να αναφερθεί σε αυτό, β) όταν η δουλειά με τον ασθενή του παρέχει λίγη ή καθόλου γνωστική, συμπεριφοριστική και συναισθηματική αλλαγή και γ)όταν ο θεραπευτής κρίνει ότι είναι σημαντικό να κατανοήσει πότε και πώς δημιουργήθηκαν κάποιες σημαντικές δυσλειτουργικές ιδέες της ασθενούς, καθώς και το πώς αυτές οι ιδέες την επηρεάζουν σήμερα.
- Η γνωστική θεραπεία είναι εκπαιδευτική, επιδιώκει να διδάξει τον ασθενή πώς να γίνει ο θεραπευτής του εαυτού του και δίνει έμφαση στη πρόληψη των υποτροπών.
- Η γνωστική θεραπεία είναι χρονικά περιορισμένη.Συγκεκριμένα, οι περισσότεροι ασθενείς με κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές θεραπεύονται μετά από περίπου 14 συνεδρίες. Ωστόσο, δε σημειώνουν όλοι οι ασθενείς παρόμοια πρόοδο μέσα σε λίγους μήνες. Για κάποιους ασθενείς απαιτούνται ένα ή και δύο έτη θεραπείας, προκειμένου να μπορέσουν να τροποποιήσουν αρκετές άκαμπτες δυσλειτουργικές πεποιθήσεις και πρότυπα συμπεριφοράς στα οποία οφείλεται και η χρονιότητα της διαταραχής τους.
- Οι γνωστικές θεραπευτικές συνεδρίες είναι δομημένες. Ανεξάρτητα από τη φύση της διάγνωσης ή το στάδιο της θεραπείας, ο γνωστικός θεραπευτής τείνει να επιμένει σε μια προκαθορισμένη δομή σε κάθε συνεδρία.
- Η γνωστική θεραπεία διδάσκει τους ασθενείς να αναγνωρίζουν, να αξιολογούν και να απαντούν στις δυσλειτουργικές σκέψεις τους και πεποιθήσεις τους.
- Η γνωστική θεραπεία χρησιμοποιεί μια ποικιλία τεχνικών για να αλλάξει το τρόπο σκέψης, τη διάθεση και τη συμπεριφορά.